Ludzkie oczy z powodzeniem mogą być określone mianem cudu natury. Ten niezwykły narząd jest jednym z najbardziej skomplikowanych, a zarazem najbardziej fascynujących organów ciała człowieka. Poniżej znajdziecie kilka ciekawych faktów na temat funkcjonowania oczu, o których pewnie nie słyszeliście, a które warto znać.

Po co nam mruganie?

Mruganie to bardzo ważna czynność, którą wykonuje każdy z nas. Jest to bardzo szybki ruch powiek trwający 300-400 ms. Za odruch mrugania odpowiedzialny jest mięsień okrężny oka. Człowiek mruga około 15 – 20 razy w ciągu jednej minuty, co daje ponad 14 280 razy w ciągu godziny i 5 200 000 w ciągu roku! Choć mruganie można kontrolować, zazwyczaj robimy to automatycznie. Mruganie ma na celu nawilżenie powierzchni gałki ocznej, a także usunięcie z niej wszelkich zgromadzonych zabrudzeń i bakterii. Ruch powiek (zamykanie i otwieranie) umożliwia rozprowadzenie filmu łzowego po całym oku, dzięki czemu otrzymują one odpowiednie nawilżenie.

Czym jest zespół suchego oka?

Zdarza ci się czuć nieprzyjemne pieczenie, suchość lub zaczerwienienie oczu podczas pracy przed komputerem lub oglądania telewizji? Być może cierpisz na tak zwany zespół suchego oka – schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do nieprawidłowego nawilżenia powierzchni oka przez film łzowy. Przyczyną takiego stanu jest niewystarczająca produkcja łez lub ich nadmierne parowanie. Z problemem tym boryka się już co 5 osoba dorosła. Wszystko przez nieodpowiednią higienę oczu, przede wszystkim wielogodzinne spędzanie czasu przed ekranami urządzeń elektronicznych. Badania pokazują, że niebieskie światło emitowane przez ekrany smartfonów, komputerów, telewizorów czy innych urządzeń cyfrowych codziennego użytku szkodzi naszym oczom. Aby tego uniknąć, warto zainwestować w specjalne okulary z ochroną przed niebieskim światłem oraz krople nawilżające do oczu.

Skąd bierze się kolor oczu?

Kolor oczu u ludzi to cecha uzależniona przede wszystkim od ilości i typu pigmentów (barwników) obecnych w tęczówce oka. Cecha ta jest dziedziczona po przodkach, głównie po rodzicach. Najczęściej występujący kolor oczu na świecie to brązowy – ma go około 70-90% ludzi, w zależności od rejonu zamieszkania. Najrzadszy jest natomiast kolor zielony, który charakteryzuje zaledwie 1-2% populacji.

Czy daltoniści widzą kolory?

Daltonizm to ogólne określenie zaburzeń polegających na problemach z rozpoznawaniem barw. Daltonizm jest wadą wzroku, która może mieć charakter wrodzony lub nabyty. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak widzi daltonista? W powszechnej opinii panuje przekonanie, że osoby z tą przypadłością w ogóle nie widzą żadnych kolorów. Tymczasem daltonista najczęściej nie rozpoznaje koloru zielonego lub myli go z czerwonym. Czasami zdarza się też tak, że osoba z daltonizmem postrzega świat w różnych odcieniach szarości (to tzw. monochromatyzm). Zaburzenia percepcji barw wynikają z niewłaściwej budowy siatkówki – specyficznej budowy błony znajdującej się na tylnej powierzchni gałki ocznej. Obecne w niej fotoreceptory są przystosowane do odbierania bodźców świetlnych i zamieniania ich w impulsy nerwowe. W siatkówce daltonisty brakuje jednego fotoreceptora, odpowiedzialnego właśnie za odbieranie danego koloru.

Dlaczego oczy na zdjęciach są czerwone?

Gdy robimy sobie zdjęcie z fleszem bardzo często okazuje się, że źrenice naszych oczu mają czerwone zabarwienie. Wynika to stąd, że w ciemności źrenica oka jest szeroko otwarta, a mocne światło lampy błyskowej dociera do dna oka, odbija się od niego i wraca z powrotem do obiektywu. Odbite światło przyjmuje barwę czerwoną dzięki rodopsynie – barwnikowi występującemu w siatkówce.

Jaki smak mają łzy?

Odpowiedź na to pytanie wydaje się banalnie prosta: słony. Ale właściwie dlaczego łzy są słone? Słony smak łez wynika z ich składu. Głównym składnikiem łez jest oczywiście woda. Z kolei 1% filmu łzowego stanowi chlorek sodu, związek chemiczny o symbolu NaCl, stanowiący podstawowy składnik… soli kuchennej. Obecność tak dużej zawartości soli we łzach powoduje, że zabijają one około 95% drobnoustrojów atakujących każdego dnia nasze oczy. Oprócz tego łzy mają właściwości nawilżające i zabezpieczające. Gdy zawartość wody we łzach jest mniejsza niż 90%, może wystąpić zespół suchego oka (która to dolegliwość została omówiona we wcześniejszej części artykułu). Rozprowadzenie łez po powierzchni oka odbywa się poprzez ruch powiek (czyli mruganie, o którym też już pisaliśmy).